Uitbreiding verantwoordelijkheden KiFiD

10 januari 2023 om 17:00

Eind december 2022 is er een kamerbrief gepubliceerd over de verantwoordelijkheden van het KiFiD. Belangrijkste punten die besproken zijn, zijn de begroting en doorlooptijden van het klachteninstituut, klachten tegen buitenlandse aanbieders, het MKB loket en klachten van ondernemers. Hieronder volgt een korte samenvatting.

Klachten tegen buitenlandse aanbieders 

Het staat financiële dienstverleners vrij om in de Europese interne markt over grenzen heen hun diensten aan te bieden. Mits zij daar de nodige paspoorten voor hebben of geregistreerd zijn bij de betreffende toezichthouder. Een financiële dienstverlener kan grensoverschrijdend in Nederland diensten verrichten vanuit zijn eigen lidstaat (home state), maar kan dit ook doen vanuit Nederland (host state) indien de dienstverlener daar een bijkantoor opent.  
Financiële dienstverleners met een bijkantoor in Nederland zijn verplicht om een klachtprocedure te hebben en om zich aan te sluiten bij het KiFiD. Dit is echter niet van toepassing als zonder bijkantoor grensoverschrijdende diensten worden aangeboden. Voor die zaken is relevant dat het KiFiD is aangesloten bij FIN-NET, een internationaal samenwerkingsverband van (financiële) geschilbeslechters met 56 leden uit 25 Europese landen.  

Indien het KiFiD een klacht ontvangt van een Nederlandse consument over een buitenlandse dienstverlener, zal zij de klacht doorverwijzen naar de relevante collega-geschilleninstantie. In de meeste landen is sprake van FIN-NET-vertegenwoordiging en kan de klacht worden doorgestuurd naar de buitenlandse geschilleninstantie. Nadeel van deze doorverwijzing is wel dat de consument een klachtprocedure in de meeste gevallen start in een vreemde taal, hetgeen afdoet aan de laagdrempeligheid. De Europese Commissie heeft aandacht voor dit onderwerp. Naar verwachting zal dit onderwerp aan bod komt in de herziening van de Europese ADR-richtlijn (Auditdienst Rijk), die is aangekondigd voor 2023. De Auditdienst Rijk is de onafhankelijke interne auditor van de Rijksoverheid en de auditautoriteit in Nederland voor de Europese Commissie. Indien een consument twijfelt of een (buitenlandse) dienstverlener is aangesloten bij het KiFiD, bestaat er de mogelijkheid om dit te controleren op de website van het KiFiD. 

Het MKB loket inzake zakelijke financieringen 

Op verzoek van de houders van gedragscodes is toegang gegeven tot klachtbehandeling bij het KiFiD. Het gaat om de Gedragscode Kleinzakelijke Financiering van de NVB, de Gedragscode MKB Financiers en de Gedragscode Erkend Financieringsadvies MKB, beide van de Stichting MKB Financiering. Het gaat daarbij om producten die in het geheel niet in het financieel toezichtrecht zijn gereguleerd, namelijk zakelijke financiering en zakelijk financieringsadvies.  

De wijze van klachtbehandeling verschilt niet van de reguliere klachtbehandeling, maar er zijn in het reglement wel aanvullende regels opgenomen. Eén daarvan is dat, anders dan bij een consument, het indienen van een klacht voor de ondernemer niet gratis is. Bij het indienen betaalt de ondernemer eenmalig 250 euro. Het KiFiD kan net als bij consumentengeschillen zowel bindende als niet-bindende adviezen geven en zal ook in eerste instantie inzetten op bemiddeling. Indien de klacht onder het bereik van het MKB-loket valt, is de rechtsbescherming bij het KiFiD vergelijkbaar met die bij consumentengeschillen waartoe het KiFiD wel wettelijk is aangewezen om deze te behandelen. De komende jaren steeds meer ondernemers terecht kunnen bij het KiFiD. 

Wettelijke taak voor KiFiD voor klachten van ondernemers  

De huidige toegang van ondernemers is gebaseerd op zelfregulering. Ondernemers kunnen terecht bij het KiFiD indien de klacht behandelbaar is onder het MKB-loket. Het gaat om producten die in het geheel niet in het financieel toezichtrecht zijn gereguleerd. Dit valt niet onder de wettelijke taak van het KiFiD. De wettelijke taak komt voort uit het feit dat het KiFiD is aangewezen als buitengerechtelijke geschilleninstantie in de zin van art. 16 Implementatiewet buitengerechtelijke geschillenbeslechting consumenten. Deze wet ziet op geschillen tussen consument en ondernemer (financiële dienstverlener) en niet tussen ondernemers onderling (ondernemer en financiële dienstverlener). Het huidige MKB-loket op basis van zelfregulering lijkt goed te functioneren. Er is geen aanleiding om de toegang die door zelfregulering tot stand is gekomen wettelijk vast te leggen.  

Sommige producten en diensten, zoals verzekeringen en beleggingsdiensten, zijn al wel gereguleerd, ook wanneer deze aan ondernemers worden aangeboden. Voor die producten en diensten ligt het uitbreiden van de bescherming met toegang tot KiFiD meer voor de hand en is ook makkelijker te realiseren. Laagdrempelige geschilbeslechting kan helpen om meer evenwicht te brengen tussen klant en financiële dienstverlener als zij een conflict hebben. De gang naar de rechter kan immers ook voor kleine ondernemers een hoge drempel zijn.  
Toegang tot een geschilleninstantie voor kleine ondernemers kan ook bijdragen aan het vertrouwen in de financiële sector en het lerend vermogen van de sector. Het KiFiD staat in beginsel open voor uitbreiding van haar wettelijke takenpakket. Mocht er wettelijke toegang voor ondernemers worden geregeld dan zou dit enkel moeten zien op ZZP’ers. Een wettelijke regeling wordt in de toekomst niet uitgesloten. 

Wat kunt u doen? 

Het is mogelijk dat ook (een deel van) uw zakelijke klanten bij een klacht over een financiële dienstverlener terecht kunnen bij het KiFiD. Het is uw taak om uw klanten hierop te wijzen. Klanten kunnen natuurlijk ook altijd terecht bij de Burgerlijke Rechter. Ook hier moet u uw klanten op wijzen. 

Wat kan SVC voor u doen? 

Het SVC Kennisportal bevat procedures, instructies en voorbeeldbrieven, die u in staat stellen om aan de wettelijke eisen op het gebied van de Wft te voldoen. Onder andere op het gebied van klachtenbehandeling. Neem voor informatie over het SVC Kennisportal of een kosteloze demonstratie contact met ons op.