Opvragen van een onbewerkte kopie ID-bewijs
7 juni 2023 om 09:36
Een consument heeft een rekening lopen bij de ABN AMRO. In 2019 voert de bank nieuwe cliëntonderzoeken uit bij haar klanten. De consument wordt gevraagd om zich online te identificeren. De bank neemt geen genoegen met een door haar bewerkt identiteitsdocument, omdat zij hierdoor niet aan haar verplichtingen op grond van de Wwft kan voldoen. Volgens de bank is identificatie en verificatie alleen mogelijk door middel van een foto of scan van een onbewerkt identiteitsdocument. De vraag die nu speelt is of de bank een onbewerkte kopie van een ID-bewijs mag opvragen en een volledige kopie hiervan mag verwerken en vastleggen. Wat is het oordeel van de Commissie van Beroep?
De feiten
De consument heeft al enige tijd een betaalrekening lopen bij de ABN AMRO. In de loop van 2019 voert de bank nieuwe cliëntonderzoeken uit bij haar klanten. De consument heeft op 2 september 2020 een brief ontvangen met het verzoek zich online te identificeren.
Op 25 september 2020 stuurt de bank een herinnering aan de consument over de verplichting tot (her)identificatie. De consument heeft vervolgens het online identificatieproces doorlopen. Hierbij heeft zij op de voor- en achterkant van haar identiteitsdocument plakband aangebracht met daarop de tekst ABN AMRO en het BSN afgeplakt. Vervolgens heeft zij de rest van het identificatieproces doorlopen door een foto te maken van haar identiteitsdocument.
De bank laat per brief op 27 oktober 2020 de consument weten dat het identificatieproces niet goed doorlopen is en verzocht haar het proces opnieuw te doorlopen. De consument was het hier niet mee eens en diende op 2 november 2020 een klacht in bij de bank. Volgens de consument had de bank haar afgeplakte identiteitsdocument moeten accepteren. Op 3 december 2020 heeft de consument telefonisch contact gehad met een medewerker van de bank. Die deelde haar mee dat zij op haar identiteitsdocument zowel de datum als de naam van instantie mocht zetten, zolang de tekst en foto op het identiteitsdocument zichtbaar blijven. Na dit gesprek heeft de consument opnieuw een foto van een bewerkt identiteitsdocument aangeleverd.
Op 7 december 2020 heeft de bank telefonisch aan de consument meegedeeld dat de foto van het identiteitsdocument wederom niet is goedgekeurd. De bank heeft dit bij brief van 5 januari 2021 schriftelijk bevestigd. De klacht van de consument is door de bank op 29 januari 2021 definitief afgewezen. Naar aanleiding hiervan heeft de consument op 8 februari 2021 een klacht ingediend bij het KiFiD.
De klacht en de uitspraak van de Geschillencommissie
De consument heeft bij de Geschillencommissie geklaagd dat de bank ten onrechte haar bewerkte identiteitsdocument weigert. Dit zou in strijd zijn met wat vermeld staat op de website van de Autoriteit Persoonsgegevens. Volgens de consument moet een foto of scan van haar bewerkte identiteitsdocument voldoende zijn voor de bank om te voldoen aan de identificatieplicht van de Wwft.
Volgens de Geschillencommissie moet er een onderscheid gemaakt worden tussen de verplichting tot het identificeren en verifiëren van de klanten enerzijds en de verplichting tot het vastleggen en bewaren van de identiteitsbewijzen anderzijds. De Geschillencommissie geeft aan dat de bank wel een onbewerkte foto of scan van het identiteitsdocument mag opvragen voor de identificatie en verificatie, maar deze niet onbewerkt mag vastleggen en bewaren. Dit zou in strijd zijn met het beginsel van minimale gegevensverwerking.
Verder is de Geschillencommissie van oordeel dat de bank volgens artikel 53 lid 3 Algemene Wet inzake rijksbelastingen verplicht is om bij het verstrekken van gegevens en inlichtingen aan de Belastingdienst ook het BSN te vermelden. Deze plicht geldt ook voor de levens- en Arbeidsongeschiktheidsverzekeraar. Bij financieel dienstverleners ontbreekt deze grondslag. Dit houdt in dat deze plicht niet geldt voor de GA. De bank mag dus op grond van haar wettelijke verplichting het BSN van de cliënt, dat verkregen is in het kader van het cliëntenonderzoek onder de Wwft, vastleggen en bewaren.
De Geschillencommissie verklaart de klacht van de consument gedeeltelijk gegrond. De bank is het niet eens met de uitspraak van de Geschillencommissie en tekent beroep aan bij de Commissie van Beroep.
Beoordeling van het beroep
De bank vraagt om een onbewerkt identiteitsdocument, met foto, om de cliënt te kunnen identificeren. Met het vastleggen en bewaren van het identiteitsdocument kan worden aangetoond dat het cliëntonderzoek heeft plaatsgevonden. In eerste instantie valt de verwerking van een onbewerkt identiteitsdocument onder het verbod van artikel 9 lid 1 AVG, omdat uit een onbewerkt identiteitsdocument de ras of etnische afkomst van een cliënt herleid kan worden.
Kijkend naar de uitzonderingsgrond die van toepassing is op artikel 9 lid 1 AVG, stelt de Uitvoeringswet AVG dat persoonsgegevens waaruit ras of etnische afkomst blijken verwerkt mogen worden, als de verwerking tot doel heeft de identiteit van de betrokkene vast te stellen en de verwerking voor dit doel onvermijdelijk is.
De Commissie van Beroep is van oordeel dat er een toereikende grondslag bestaat voor het opvragen en verwerken van een onbewerkt identiteitsdocument, omdat dit plaatsvindt met het oog op de identificatie van de cliënt. Het is voor de bank noodzakelijk en onvermijdelijk om een onbewerkte identiteitsdocument te bewaren, omdat hiermee de toezichthoudende autoriteiten kunnen vaststellen of de bank haar wettelijke verplichting tot het doen van cliëntonderzoek heeft nageleefd. Voor wat betreft de verwerking van het BSN deelt de Commissie van Beroep dezelfde mening als de Geschillencommissie.
De Commissie van Beroep verklaart de klacht van de consument daarom als ongegrond.
Wat kunt u doen?
Als onderneming moet u goed kijken naar de grondslagen voor de verwerking van persoonsgegevens. Maak inzichtelijke welke persoonsgegevens u verwerkt en leg dit vast in onder andere uw verwerkingsregister.
Wat kan SVC voor u doen?
SVC kan u begeleiden bij het voldoen aan de eisen van de AVG en daarbij ook met het opstellen van een modelcontract met aanvullende waarborgen. Onze Privacy Officer is tot nadere toelichting bereid en kan u helpen bij uw privacy vragen. Voor meer informatie neem contact op met SVC Compliance of met onze Privacy Officer.
