Tussenpersoon is meer dan alleen een ‘doorgeefluik’

12 juli 2023 om 16:00

De klant was al jaren via haar tussenpersoon verzekerd. Door een wijziging van de polisvoorwaarden was een grote schade na een storm niet gedekt. Ook de milieuschade viel niet meer onder de dekking. De rechtbank buigt zich over de vraag of de tussenpersoon haar zorgplicht heeft geschonden. 

De feiten 

De klant heeft via een tussenpersoon een verzekeringsovereenkomst gesloten met een verzekeraar. De gebouwen van de klant zijn verzekerd tegen brand, storm en hagel en er is een uitgebreide milieuschadedekking. Vanaf 1 januari 2018 gelden er echter nieuwe verzekeringsvoorwaarden en is de dekking voor asbestschade uitgesloten. Schade aan de gebouwen van de klant door storm en vorst in januari en februari 2018 resulteerde in een afwijzing van dekking door de verzekeraar.  
 
Na bodemonderzoek bleek er ook ernstige bodemverontreiniging te zijn op het perceel van de klant. De klant heeft de verzekeraar gevraagd dekking te verlenen, maar dit werd opnieuw geweigerd op grond van de nieuwe verzekeringsvoorwaarden.  
 
De klant heeft daarop haar tussenpersoon aansprakelijk gesteld voor het niet informeren over de wijziging in de polisvoorwaarden. Totale schade is begroot op ruim € 275.000,-. 

De beoordeling 

De klant is van mening dat de tussenpersoon is tekortgeschoten in haar zorgplicht. Hij geeft aan dat de tussenpersoon heeft nagelaten hem te informeren over wijzigingen in de polisvoorwaarden van de milieuschadeverzekering die gaan over asbestschade. Tot en met versie 5.3 van de polisvoorwaarden was de klant verzekerd tegen verontreiniging die is veroorzaakt door of verband houdt met asbest. Vanaf versie 5.4 per januari 2016 is deze dekking voor asbestschade beperkt.  
 
Ten tijde van de schadeveroorzakende gebeurtenis op 18 januari 2018 gold versie 5.7 van de polisvoorwaarden, waarin dekking voor asbestschade is uitgesloten. Om die reden heeft de verzekeraar dekking voor de door de klant geclaimde schade geweigerd. De tussenpersoon heeft de klant nooit gewezen op- of gewaarschuwd voor het ontbreken van polisdekking voor asbestschade vanaf polisvoorwaarden versie 5.3. De klant ging er dus vanuit dat zijn schade vanwege de asbestverontreiniging zou worden vergoed.  
 
De tussenpersoon vindt dat zij niet is tekort geschoten in haar zorgplicht als assurantietussenpersoon. Zij heeft de klant voldoende gewaarschuwd voor de voorwaardenwijziging per januari 2016. Eind december 2015 heeft zij alle agrarische verzekerden die asbest op hun bedrijf hebben een brief gestuurd waarin de gevolgen van de nieuwe voorwaarden per januari 2016 zijn uitgelegd. Daarin is ook uitgelegd dat de milieuschadeverzekering alleen geldt voor schade afkomstig van gebouwen die onder de gebouwenverzekering zijn verzekerd. Bij vier gebouwen van de klant was stormschade al sinds 2006 uitgesloten, omdat de daken van die gebouwen onvoldoende waren gezekerd. Omdat voor die vier gebouwen geen dekking onder de gebouwenverzekering bestaat, bestaat ook geen dekking onder de milieuschadeverzekering. 

Daarnaast besprak de tussenpersoon iedere drie jaar de verzekeringen met de klant. Tijdens die gesprekken werden aan de hand van verzekeringskaarten de te verzekeren risico’s besproken en bepaalde de klant voor welke risico’s hij al dan niet verzekerd wilde blijven. De verzekeringskaarten fungeerden als gespreksverslag en zijn na afloop van de gesprekken naar de klant toegestuurd. Het is aan de klant om die verzekeringskaarten te lezen en de tussenpersoon vragen te stellen als er iets onduidelijk is.
 
Een assurantietussenpersoon moet bij de uitoefening van zijn beroep tegenover zijn opdrachtgever de zorg in acht nemen die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend beroepsgenoot mag worden verwacht. De assurantietussenpersoon behoort te waken voor de belangen van de verzekeringnemer bij de tot zijn portefeuille behorende verzekeringen.  
 
Tot deze taak hoort dat de assurantietussenpersoon uit eigen beweging de verzekeringnemer tijdig opmerkzaam maakt op gevolgen die bekend geworden feiten kunnen hebben voor de dekking. Van de assurantietussenpersoon mag een actieve en voortdurende bemoeienis met de tot zijn portefeuille behorende verzekeringen worden verwacht. Een concrete, voor de assurantiepersoon bekende, aanleiding moet hem aanzetten tot het nemen van actie. De zorgplicht van de assurantietussenpersoon brengt mee dat hij niet kan stilzitten waar hij behoort te handelen.  
 
Het verzekeringsbemiddelingstraject valt uiteen in een aantal onderdelen: het adviestraject, het bemiddelingstraject en het nazorgtraject. De zorgplicht strekt zich uit tot al deze trajecten. Door de zorgplicht is een assurantietussenpersoon meer dan alleen een ‘doorgeefluik’. De tussenpersoon moet voldoende indringend en volledig waarschuwen over de omvang van de verplichtingen die volgen uit de dekkingsclausule en over de gevolgen bij het niet-nakomen daarvan. 
 
Van belang is ook dat de klant al jaren een totaalrelatie van de tussenpersoon is. De tussenpersoon is voor de klant het aanspreekpunt voor al zijn verzekeringen en bankzaken. Van de tussenpersoon mag worden verwacht dat zij het bedrijf, de belangen en de risico’s van de klant kent. De tussenpersoon wist dat er asbest op de gebouwen van de klant aanwezig was. De klant heeft de tussenpersoon ingeschakeld om een passende milieuschadeverzekering voor asbestverontreiniging te verkrijgen. de klant heeft daarbij gekozen voor een verzekering met de meest uitgebreide module. Tot de wijziging per januari 2016 (tot en met versie 5.3) zou, zo stellen partijen, de claim van de klant onder de milieuschadeverzekering daadwerkelijk gedekt zijn geweest. Daaruit kan worden afgeleid dat de klant zo veel als mogelijk tegen de risico’s van asbestverontreiniging verzekerd wilde zijn. Niet is gebleken dat de klant op enig moment ervoor heeft gekozen zich tegen bepaalde asbestrisico’s niet meer te verzekeren. 
 
De rechtbank is van oordeel dat de tussenpersoon niet heeft voldaan aan haar zorgplicht als assurantietussenpersoon en volgt de schadeonderbouwing van de klant. De tussenpersoon wordt veroordeeld tot betaling van in totaal ruim € 275.000,-. 

Wat kunt u doen? 

Belangrijk is dat u een actieve houding heeft naar uw klanten. Met name zakelijke (totaal)klanten moeten goed geïnformeerd worden, zeker bij wijzigingen die van grote invloed zijn. Belangrijk is deze met de klant te bespreken, te beoordelen of er alternatieven beschikbaar zijn, of dat de klant het risico accepteert. Door meer te zijn dan alleen een doorgeefluik laat u uw toegevoegde waarde en betrokkenheid aan uw klant zien. Bewaar verstuurde brieven, maak een bezoek- of gespreksverslag, stuur deze naar de klant en sla ze op in het klantdossier. 

Wat kan SVC voor uw doen? 

Om schending van zorgplicht te voorkomen is het van belang een duidelijk beleid hierover op te stellen. In ons Kennisportal hebben wij hier voorbeelden van voorhanden. Daarnaast zitten in de Kennisportal procedures, instructies, sjablonen en formulieren. Zoals een inventarisatieformulier, klantprofielformulier en motivatievragen die u kunnen ondersteunen bij het opstellen van een volledig advies. Met het SVC compliance abonnement krijgt u toegang tot ons Kennisportal, ontvangt u onze nieuwsbrieven, kunt u gebruik maken van de Wft helpdesk en kunt u 4 keer per jaar een adviesdossier ter beoordeling voorleggen. Wilt u meer informatie over het compliance abonnement of de Kennisportal? Neemt u dan contact met ons op.