Wie is verantwoordelijk bij lagere uitkering polis?

In 2008 vraagt een startende ondernemer bij zijn verzekeringsadviseur een offerte aan voor een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). Na ontvangst van drie offertes wordt er een aanvraag gedaan voor een verzekering met een verzekerd bedrag van € 40.000. De polis wordt door de verzekeraar opgemaakt met een verzekerd bedrag van € 25.000. In 2010 heeft de ondernemer een ernstig auto-ongeluk en raakt voor 80-100% arbeidsongeschikt. Wie is er verantwoordelijk dat de polis minder uitkeert dan verwacht? Het hof zegt het volgende hierover in een tussenvonnis.

De casus
De ondernemer, die samen met zijn broer een bedrijf had dat in auto’s handelde, had alle verzekeringspolissen behorend bij het bedrijf destijds ondergebracht bij een tussenpersoon. In 2008 geeft hij aan zijn adviseur opdracht om te adviseren en te begeleiden bij het sluiten van een AOV. De adviseur vraagt bij een verzekeraar een drietal offertes op met als uitgangspunt een verzekerde jaarrente van € 40.000. De ondernemer kiest in september 2008 voor de offerte met onder meer een verzekerde jaarrente van € 40.000 met indexering en een premie van € 123,13 per maand. En ondertekent de offerte en het ingevulde aanvraagformulier.

De verzekeraar stuurt in december 2008 een brief aan de tussenpersoon dat de verzekering was geaccepteerd en deelt mee: “Gezien de leeftijd van de ondernemer in combinatie met het feit dat hij een startende ondernemer is willen wij maximaal € 25.000,- per jaar verzekeren. (...) Als wij 7 dagen na briefdatum niets van u horen, dan maken wij de polis op.” De verzekeringsmaatschappij heeft een overzicht van polisgegevens meegestuurd waarin als verzekerd bedrag staat vermeld € 25.000 (met indexering) en als termijnpremie € 62,11 per maand. Het alternatief is een verzekerd bedrag van maximaal € 30.000 bij een gelijkblijvende uitkering. De verzekeraar ontvangt geen reactie en maakt de polis op.

Arbeidsongeschikt
In juni 2010 heeft de ondernemer een ernstig auto-ongeluk gehad. Met als gevolg dat hij voor 80-100% arbeidsongeschikt is geraakt. De ondernemer ontvangt vanaf juli 2011 maandelijks een uitkering van de verzekeraar. De ondernemer klaagt de tussenpersoon en de verzekeraar aan. Hij geeft aan dat zij beiden hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de schade die hij lijdt als gevolg van het tekortschieten door deze partijen. En hen hoofdelijk te veroordelen tot onder meer betaling van € 71.453,00 aan schadevergoeding. De ondernemer verwijt zijn adviseur dat hij verzuimd heeft hem ervan op de hoogte te stellen dat de verzekeraar de door hem getekende offerte van september 2008 met een gewenste dekking van € 40.000 niet heeft geaccepteerd. Vervolgens heeft de adviseur een verzekeringsovereenkomst laten ontstaan die de ondernemer niet wenste.

Zorgplicht
Het hof stelt voorop dat een assurantietussenpersoon de zorg dient te betrachten die van een redelijk bekwaam en redelijk handelend beroepsbeoefenaar mag worden verwacht. De aard en omvang van die zorgplicht hangt onder meer af van de cliëntrelatie en de verleende opdracht. In dit geval staat vast dat de ondernemer een arbeidsongeschiktheidsverzekering wenste met een dekking van € 40.000 per jaar en een offerte van de verzekeraar had getekend waarin hier ook van werd uitgegaan. De tussenpersoon moest ervoor zorgen dat het risico van arbeidsongeschiktheid werd verzekerd zoals de ondernemer had verzocht. Of, als bleek dat een AOV met de door de ondernemer gewenste dekking niet te verkrijgen was, hem daarover te informeren en adviseren hoe dan te handelen. Van de tussenpersoon mocht een actieve houding worden verwacht.

Dat de ondernemer na ontvangst van de polis, waarop de lagere dekking van € 25.000 stond vermeld, niet heeft gereageerd, laat onverlet dat van de adviseur mocht worden verwacht dat zij de ondernemer er specifiek op wees dat de dekking in belangrijke mate afweek van het gewenste verzekerde bedrag. Op het moment dat ondernemer de polis ontving, was de verzekeringsovereenkomst met de lagere dekking ook al tot stand gekomen.

Geen schriftelijke vastlegging
De adviseur heeft vooralsnog niet aangetoond dat zij de ondernemer heeft geïnformeerd over het door de verzekeraar gemaakte voorbehoud en hem specifiek heeft gewezen op het lagere verzekerde bedrag van € 25.000 en de optie van € 30.000. Het ontbreken van schriftelijke vastlegging van wat met de ondernemer in dat kader is besproken, komt voor rekening van de adviseur. Het hof neemt op voorhand als bewezen aan dat de adviseur zijn ondernemer niet heeft geïnformeerd, maar biedt de mogelijkheid om hier tegenbewijs tegenin te brengen. Slaagt zij daarin niet, dan staat vast dat de ondernemer niet is geïnformeerd en dat de adviseur te kort is geschoten in zijn zorgverplichting.

Als gevolg hiervan is er een verzekeringsovereenkomst tot stand gekomen die niet de dekking geeft die de ondernemer meende te mogen verwachten. De adviseur moet in dat geval de schade vergoeden. De ondernemer vordert onder meer als schadevergoeding het bedrag dat hij na het ongeval als uitkering zou hebben ontvangen als de verzekeraar hem destijds wel een AOV had verstrekt met een dekking van € 40.000. Hij stelt in dat verband dat hij bij een andere verzekeringsmaatschappij wel voor dit bedrag een AOV had kunnen afsluiten, wat de adviseur betwist. De ondernemer krijgt van het hof de mogelijkheid om deze stelling te onderbouwen.

De ondernemer verwijt de verzekeraar dat zij niet heeft nagevraagd of de ondernemer akkoord was met de afwijkingen van de offerte van september 2008. Het hof begrijpt hieruit dat de ondernemer stelt dat de verzekeraar eveneens een rechtstreekse zorgplicht had jegens hem. Het hof kan hem hierin niet volgen. De ondernemer heeft opdracht gegeven aan zijn tussenpersoon om te adviseren en te begeleiden bij het afsluiten van een AOV. In dat kader heeft de tussenpersoon contact gelegd met verzekeraar.

De verzekeraar mocht erop vertrouwen dat de adviseur erop toezag dat de ondernemer de door hem gewenste dekking kreeg en dat zij de ondernemer zou informeren over het aangepaste aanbod. Na het verstrijken van de in de brief genoemde termijn, zonder bericht van de ondernemer, mocht de verzekeraar ervan uitgaan dat de ondernemer akkoord was met het aanbod. De stelling dat de offerte een onherroepelijk aanbod tot verzekering is en dat door ondertekening van die offerte en het aanvraagformulier een AOV met een dekking van € 40.000 tot stand is gekomen, wordt eveneens verworpen. De offerte is een aanbod onder de opschortende voorwaarde van de indiening van het aanvraagformulier en het daar op volgende risico-onderzoek. Mede op basis van het risico-onderzoek beslist de verzekeraar onder welke voorwaarden verzekering van het risico wordt aangeboden. De verzekeringsovereenkomst komt pas tot stand wanneer de verzekeringnemer dit laatste aanbod aanvaardt. De verzekeraar valt geen verwijt te maken.

Wat kunt u doen?
Hoewel dit nog geen definitief vonnis is, geeft het hof aan dat als de adviseur niet kan aantonen dat hij zijn ondernemer heeft geïnformeerd over het gewijzigde voorstel van de verzekeraar, hij te kort is geschoten in zijn zorgplicht. Een AOV is een complex product. Bij de advisering moet een uitgebreide inventarisatie worden gemaakt van de wensen en doelstellingen, de financiële positie en de risicobereidheid van de ondernemer. Op basis daarvan maakt u een analyse en brengt u een advies uit. Mocht de ondernemer of de verzekeraar afwijken van uw advies, legt u in het adviesrapport vast wat de financiële consequenties zijn voor de ondernemer. En welke alternatieven er mogelijk zijn. Om zo tot een product te komen wat past bij de ondernemer.

Wat kan SVC voor u doen?
Het SVC Kennisportal biedt u naast standaard procedures en instructies, ook klantprofielen en ondersteuning voor uw adviesmotivatie. Om tot een goed onderbouwd advies te komen en om het bemiddelingsproces te bewaken. Voor meer informatie of een vrijblijvende demonstratie van het SVC Kennisportal kunt u mailen naar compliance@svcgroep.nl.

Lees hier het volledige tussenvonnis van het hof